Bố thắng đùm hày còn gọi là phanh tang trống, phanh cơ – Phụ kiện này có cấu tạo gồm 2 phần: phần bố thắng và phần càng, được sử dụng rất phổ biến ở bánh sau và bánh trước của nhiều dòng xe từ bình dân tới cao cấp do có ưu điểm là rẻ, độ tin cậy cao và chắn cát bụi tốt.
Bố thắng đùm
Tuy nhiên, nó cũng có nhiều nhược điểm như lực thắng nhỏ, lực đạp/bóp thắng lớn, nếu không định kỳ vệ sinh dễ dẫn tới han gỉ, mòn nhanh và xước bề mặt làm việc của bố thắng (tang phanh) hoặc thậm chí là gây ra trượt thắng. Sau đây là một chút kinh nghiệm sử dụng về loại bố thắng này:
Dấu hiệu hư hỏng của bố thắng đùm
Thắng không ăn:
Đây là hiện tượng khi người lái đạp/bóp thắng rất mạnh nhưng thấy xe giảm tốc độ rất chậm hoặc không hề giảm. Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này là bố thắng đã quá mòn nhưng không được điều chỉnh tăng hoặc đã tăng hết giới hạn. Ngoài ra, bố thắng bị trơ lì, dầu mỡ bám trên bề mặt bố thắng cũng khiến gặp hiện tượng này.
Thắng bị kêu:
Hầu hết những tiếng kêu xuất phát từ bố thắng đùm (phanh cơ) đều cần được kiểm tra và khắc phục ngay. Một số nguyên nhân làm bố thắng đùm kêu như: bố thắng bị trơ lì gây trượt khi thắng, cát hoặc nước vào bố thắng, trục quả đào bị mòn, bề mặt làm việc của bố thắng (nòng may-ơ) bị xước.
Bố thắng bị nặng:
Hiện tượng này gặp chủ yếu ở bố thắng đùm bánh trước do dây thắng và trục quả đào bị khô dầu.
Bố thắng bị bó:
Đây là hiện tượng sau khi nhả thắng nhưng má thắng không tách khỏi bề mặt bố thắng. Nguyên nhân có thể do trục quả đào mòn không đều hoặc khô dầu, lò xo hồi vị phanh yếu, bề mặt làm việc của tang trống bị mòn thành rãnh sâu hoặc má thắng quá mòn, khi đạp thắng quả đào quay 90 độ nên không có khả năng tự hồi về. Ngoài ra, sau khi xe mới rửa xong, đi mưa về để qua đêm dễ dẫn đến hiện tượng mút bố thắng khi đạp, gây bó cứng.
Các dạng hỏng phổ biến
Bố thắng mòn:
Là hiện tượng tự nhiên trong quá trình sử dụng nhưng khi quá trình mòn diễn ra nhanh, mòn không đều thì có thể là do bố thắng kém chất lượng hoặc bề mặt bố thắng bị xước.
Bố thắng sẽ giảm độ bám khi mòn không đều và khiến bề mặt bố thắng mòn thành rãnh
Bố thắng bị trơ lì:
Do thói quen của người sử dụng rà thắng nhiều dẫn tới quá nhiệt, bề mặt tấm ma sát (phíp) trở nên chai cứng và giảm khả năng bám. Hiện tượng này cũng thường gặp với các bố thắng có thời gian sử dụng quá lâu bị tác động của thói quen và môi trường sử dụng nhưng chưa mòn tới giới hạn phải thay mới.
Khi bề mặt bố thắng đã mòn thành rãnh sâu thì cách duy nhất để khắc phục là ép lại
Bố thắng mòn thành rãnh thường gặp khi người sử dụng thay phải bố thắng kém chất lượng. Với những loại bố thắng này thường không có sự đồng đều về độ cứng giữa các vị trí trên phíp, chỗ thì quá cứng, chỗ thì quá mềm – kết quả của việc dùng sai vật liệu và công nghệ chế tạo. Hậu quả khi thay phải bố thắng kém chất lượng là bề mặt làm việc của bố thắng bị mòn thành rãnh, nếu rãnh quá sâu thì phải ép mới chứ không thể láng lại để khắc phục.
Phíp bong, vỡ:
Đây là dạng hỏng không hay gặp nhưng rất nguy hiểm nếu đang lái trên đường phố đông đúc hoặc đường cao tốc. Khi phíp bị bong, vỡ dễ dẫn đến bó bố thắng gây kẹt cứng bánh xe đột ngột và người sử dụng hầu như không kịp xử trí, có thể dẫn tới ngã xe.
Bong phíp là hiện tượng thường gặp ở các bố thắng kém chất lượng
Khi chúng ta gặp những trường hợp trên đây thì tốt nhất người sử dụng xe nên mang xe đến các tiệm sửa xe uy tín và có chế độ bảo hành phù hợp để được họ tư vấn và thay thế bố thắng đùm chất lượng nhất.
Hướng dẫn cách sử dụng và sửa chữa đúng cách
- Sau khi sử dụng xe chúng ta nên vệ sinh xe, tốt nhất vệ sinh định kì 2-3 tuần /lần, đặc biệt là sau khi đi qua những con đường có nhiều bùn đất, cát, bụi.
- Thường xuyên thoa dầu mỡ tại các vị trí khớp nối và dây thắng để đảm bảo bộ phận thắng luôn luôn hoạt dộng trơn tru.
- Cẩn trọng khi dán phíp do chất lượng dán phụ thuộc nhiều vào chất lượng của phíp, keo dán, lực ép khi dán và mức độ lành nghề của người dán.
- Thay thế, sửa chữa tại những trung tâm xe máy uy tín, có lượng khách đông và có chế độ bảo hành phù hợp.
Những việc làm trên sẽ giúp cho cặp bố thắng đùm của bạn sử dụng được lâu hơn và bạn có thể tiết kiêm phần nào chi phí cho chiếc xe yêu quý của mình.